συχνός

-ή, -ό / συχνός, -ή, -όν, ΝΜΑ, και ιδιωμ. τ. συχνιός, -ά, -ό, Ν

1. αυτός που γίνεται ανά τακτά χρονικά διαστήματα, αυτός που επαναλαμβάνεται πολλές φορές, αλλεπάλληλος (α. «μάς κάνει συχνές επισκέψεις τον τελευταίο καιρό» β. «μάλα γε συχνὸν εἶδος», Πλάτ.)

2. (το ουδ. στον πληθ. ως επίρρ.) συχνά

πολλές φορές, συχνάκις

νεοελλ.

(το ουδ. τού τ. συχνιός στον πληθ. ως επίρρ.) συχνιά

συχνά

αρχ.

1. (για χρόνο) αυτός που έχει μεγάλη διάρκεια

2. αυτός που γίνεται για μεγάλο χρονικό διάστημα, συνεχής

3. (κατ' επέκτ.) ανιαρός, βαρετός («εὖ ἐποίησάς με μάλα συχνοῡ λόγου ἀπαλλάξας», Πλάτ.)

4. πολύς, πολυάριθμος («ὀλιγαρχία, συχνῶν γέμουσα κακῶν πολιτεία», Πλάτ.)

5. (για πόλεις ή κατοικημένα μέρη) πολυπληθής, πολυάριθμος («καὶ ἡ περικειμένη χώρα συχνὴ καὶ σφόδρα εὐδαίμων», Στράβ.)

6. άφθονος, πλούσιος («ἀφελὼν συχνὸν ἀργύριον ἐξ ἑκάστου», Πλούτ.)

7. μεγάλος

8. ο μεγάλης ποσότητας

9. (για αγγείο) ο μεγάλης χωρητικότητας, ογκώδης

10. τεταμένος, τεντωμένος

11. σύντονος, συστηματικός («περὶ τὰ τοιαῡτ' ἐμπειρίαν τε καὶ σκέψιν γεγονυῑάν μοι καὶ μάλα συχνήν», Πλάτ.)

12. (το αρσ. στον πληθ. ως απόλ.) συχνῷ- πολλοί μαζί

13. (το ουδ. στον εν. ως επίρρ.) συχνό ν

α) συχνά

β) σε μεγάλη απόσταση

14. (η δοτ. εν. τού ουδ. ως επίρρ.) συχνῷ- (με επίθ. συγκρ. βαθμού) κατά πολύ («νεώτερον ὄντ' ἐμοῡ καὶ συχνῷ», Δημοσθ.)

15. φρ. α) «συχνὸν τοῡ βίου» — μεγάλο μέρος τής ζωής (Πλάτ.)

β) «ἠμέρας συχνάς» — για πολλές ημέρες (Πλάτ.)

γ) «ἄλλοι συχνοί» — άλλοι πολλοί (Αριστοφ.)

δ) «συχνὸν ἔργον» — δύσκολο έργο (Πλάτ.)

ε) «ἐπὶ συχνόν» — επί μακρό χρονικό διάστημα (Ιπποκρ.)

στ) «συχνὸν τὸ ὑπεραῑρον τὸ ὕδωρ [φυτόν]» — μεγάλο τμήμα φυτού που προεξέχει από το νερό (Θεόφρ.).

επίρρ...

συχνῶς ΜΑ

πολλές φορές, συχνά, συχνάκις.

[ΕΤΥΜΟΛ. Αβέβαιης ετυμολ. Πρόκειται πιθ. για εκφραστικό τ. της καθημερινής γλώσσας τών Αρχαίων. Κατά μία άποψη, όχι πολύ πιθανή, ο τ. συχνός, μέσω ενός τ. *τυκ-σνός με αρχική σημ. «πυκνός, πεπιεσμένος», ανάγεται στη μηδενισμένη βαθμίδα tuk- τής ΙΕ ρίζας *tuāk- «συσφίγγω, περικλείω»].